Specjalny Ośrodek Szkolno - Wychowawczy w Węgrowie Biuletyn Informacji Publicznej

THE PICTURE EXCHANGE COMMUNICATION SYSTEM (PECS) – szkolenie z zakresu Alternatywnych Metod  Komunikacji dla terapeutów, nauczycieli i rodziców.

      Każdy dzień w naszej pracy to nowe wyzwania. Coraz częściej spotykamy uczniów z nowymi specyficznymi potrzebami edukacyjnymi i terapeutycznymi. Chcąc im pomóc poszukujemy nowych rozwiązań i nowych kierunków pracy. Różnorodność trudnych i niezrozumiałych zachowań towarzyszących autyzmowi, często wynika z braku umiejętności i możliwości zakomunikowania przez dziecko swoich potrzeb. W efekcie praca z dzieckiem z ASD ( zaburzenia ze spektrum autyzmu) jest dużym wyzwaniem dla nauczycieli, terapeutów i rodziców.
    Prowadzona diagnoza potrzeb zarówno dzieci, jak i nauczycieli spowodowała konieczność poszukiwania nowych, skutecznych  metod pracy, ciekawych rozwiązań pedagogicznych.  W dniach 6 - 7 kwietnia br. na terenie SOSzW w Węgrowie odbyło się szkolenie z metod komunikacji alternatywnej „Metoda PECS”.  Swój udział zadeklarowała większość członków Rady Pedagogicznej naszego Ośrodka.  Z doświadczenia wiemy, że szkolenie pojedynczych osób (szczególnie z zakresu komunikacji) nie przynosi zadawalających efektów(brak przekazu, kontynuacji i współpracy na różnych zajęciach dziecka). Dlaczego wybraliśmy metodę PESC? PECS to metoda komunikacji alternatywnej i wspomagającej dedykowana głównie osobom ze spektrum autyzmu. Jest jedynym dostępnym w Polsce kompleksowym programem, służącym do szybkiej nauki umiejętności porozumiewania się osób, które nie posiadają funkcjonalnej mowy. PECS promuje komunikację w różnorodnych sytuacjach społecznych i nie wymaga długiego wcześniejszego treningu. Priorytetowym elementem terapii dziecka z autyzmem jest usprawnianie komunikacji – jednej z triady zaburzeń wynikających z autyzmu. Język werbalny u osób z ASD rozwija się w sposób ograniczony, dlatego też osoby te nie posiadają wewnętrznej motywacji  komunikacyjnej w celu nawiązania interakcji społecznych. Program komunikacji musi uwzględniać takie elementy, w których samorzutnie następuje uczestnictwo i będzie rozwijała się komunikacja. Metoda PECS pozwala w przystępny sposób ujednolicić oddziaływania, uczy na różnych płaszczyznach rozumieć przyczynę trudnych zachowań a także jak do nich nie dopuszczać czy też jak sobie z nimi radzić. PECS jest modalnością komunikowania się za pomocą obrazków, języka migowego, napisów. Metoda ta pozwala rozwijać wiele funkcji językowych np. prowadzenie dialogu, zadawanie pytań badawczych.
       W roku 1995 pojawiło się nowe podejście, nowy model komunikacji stworzony przez Lory Frost i Andrew Bondy Pyramid Approach to Education (Podejście Pyramid do Edukacji), który poprzez system wzmocnień motywuje osobę z ASD do komunikacji, który tworzy także efektywne środowisko  połączenie szerokiego spektrum stosowanej analizy zachowania (ang. applied behavior analysis (ABA)), ze szczególnym naciskiem na rozwój funkcjonalnych umiejętności porozumiewania się.
Pyramid Approach zawiera dwa rodzaje elementów kształcenia: strukturalne i instruktażowe.
        Elementy konstrukcyjne stanowiące podstawę piramidy, kształtującej środowisko sprzyjające uczeniu się to:  czynności funkcjonalne, systemy wzmocnień, funkcjonalne porozumiewanie się,  identyfikacja i zastąpienie kontekstowo nieprawidłowych zachowań zachowaniami pożądanymi.
      Elementy instruktażowe kształtują szczyt piramidy i zawierają kluczowe informacje dotyczące tworzenia skutecznych lekcji. Najważniejsze elementy to: generalizacja, formaty lekcji, nauczanie, strategie podpowiadania, korekcja błędu (unikalnie rozwinięte i dostosowane do specyfiki strategii podpowiadania).
     Wszystkie elementy zawierają dane, na podstawie których są podejmowane decyzje. Podejście to łączy wszystkie elementy piramidy w jedną całość i dzięki temu prowadzi uczniów do osiągnięcia sukcesu na wielu płaszczyznach. Pyramid kładzie nacisk jak uczyć, a nie tylko czego uczyć oraz dostosowuje program każdego ucznia do jego indywidualnych potrzeb.
      Podstawowym atrybutem PECS jest to, że wśród dzieci w wieku przedszkolnym z autyzmem  i innymi pokrewnymi zaburzeniami, prowadzonymi metoda PECS, notuje się duży odsetek dzieci, które nabywają niezależną mowę.

Hanna Kasperowicz

Katarzyna Petruk